Tijdens Prinsessendag op 9 september 2019 stond de positie van vrouwelijke zelfstandigen zonder personeel (ZZP’er) centraal. Wat zijn de beweegredenen voor vrouwen om te gaan ondernemen en wat zijn de risico’s, knelpunten en succesfactoren? Een samenvatting in woord en beeld van deze 10e editie.
Onderaan dit verslag vindt u diverse links naar meer informatie, genoemd door sprekers en deelnemers tijdens deze middag. De concrete aanbevelingen aan politici en beleidsmakers worden uitgewerkt en volgen nog. Alle foto’s kunt u hier bekijken >> Foto’s zijn gemaakt door Nancy Tjong.
“Het is de rol van de NVR om ervaringen en wensen uit de praktijk van de vrouwelijke ZZP’ers naar de beleidsmakers en politici te brengen. En om de consequenties van het overheidsbeleid naar de dagelijkse praktijk van heel veel Nederlandse vrouwen te brengen. Verbinden van dagelijkse praktijk met beleid en andersom.” Nenita La Rose, voorzitter van de Nederlandse Vrouwen Raad
Financiële problemen van vrouwelijke ZZP’ers
Keynotespeaker Jacqueline Zuidweg (Zuidweg & Partners) is gespecialiseerd in vroege signalering van financiële problemen bij ZZP’ers en ondernemers. Zuidweg houdt een helder verhaal over de praktijk van vrouwelijke zzp’ers en schulden. Denk aan financiële onzekerheid, geen pensioen, geen / te lage arbeidsongeschiktheidsuitkering, 20 jaar aansprakelijkheid. En specifiek voor vrouwen: moeilijk baan te vinden voor alleenstaande moeders vanwege combinatie met zorgtaken. En indien echtgenoot financiële problemen heeft, is de vrouw vaak onvoldoende op de hoogte van gevolgen en aansprakelijkheid. De gemiddelde schuldenlast van een ZZP’er die bij Zuidweg aanklopt is 150.000 euro.
“Zoveel vooroordelen over schulden bij zelfstandig ondernemers en ZZP’ers. Het kan iedereen overkomen. De gedachte ‘eigen schuld, dikke bult’. Daar moeten we van af. Falen hoort bij ondernemen. Maar het ontbreekt hier in Nederland nu aan een vangnet.” Jacqueline Zuidweg
Ondersteuning vanuit gemeenten
Een belangrijk knelpunt is het krijgen van geen of onvoldoende hulp van de gemeente. De toegang moet worden verbeterd.
“Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de schuldhulpverlening aan beiden. Tweederde van de gemeenten doet echter niets voor ZZP’ers. De landelijke overheid reserveerde 90 miljoen euro voor schuldhulpverlening, maar oormerkte dat geld niet en het overgrote deel gaat nu naar de schuldhulpverlening aan particulieren. Die afwachtende houding zorgt ervoor dat veel ZZP’ers verder in de problemen komen, financieel maar ook emotioneel.” Jacqueline Zuidweg
Eenduidig eenvoudig beleid én een vangnet
Na een introductiefilm van vijf vrouwelijke zelfstandigen delen panelleden inzichten met de zaal, onder leiding van dagvoorzitter Annelies Vethman (bestuurslid Nederlandse Vrouwen Raad). Naast Zuidweg zaten in dit panel: Hannie van Lent, directeur Startwijzer, een bureau in loopbaanbegeleiding en begeleiding naar zelfstandig ondernemerschap en Laura den Dulk, hoogleraar arbeid, organisatie en werk-privévraagstukken aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Een volle zaal, met ervaringsdeskundigen, belangenorganisaties en vooraan de politici en beleidsmakers konden direct reageren op dit panel.
“ZZP’er kan zeker voor vrouwen een weg naar succes zijn, maar het is er nu wel een weg met hobbels. Ik pleit voor eenvoudig beleid om een fundamenteel vangnet te creëren.” Laura den Dulk, hoogleraar Erasmus Universiteit Rotterdam
Knelpunten voor vrouwelijke ZZP’ers
Het verschil tussen mannen en vrouwen, het (grotere) risico als ZZP’er om werkende arme te worden – zeker ook voor alleenstaanden en eenoudergezinnen, het ontbreken van een vangnet, onsamenhangend beleid, het gebrek aan ondersteuning vanuit gemeenten, en beleid wat (te)veel gericht is op gedwongen zelfstandigheid kwamen onder meer aan bod.
Succesvol ondernemen voor vrouwen
Natuurlijk was er ook ruimte voor de succesfactoren. Concrete tips, maar ook inzichten over de waarde van succes. Want de waarde van succes voor vrouwelijke ZZP’ers ligt soms anders dan voor mannen. Namelijk minder in groei en geld verdienen en meer in eigen autonomie, balans in werk en privé en het onderhouden van werkcontacten.
“Onderzoek laat zien dat ZZP’ers heel gelukkig zijn in leven en werk, juist door de autonomie en zelfstandigheid die zij ervaren.” Laura den Dulk, hoogleraar Erasmus Universiteit Rotterdam
Toekomst van het Vrouwenpodium
Voorzitter van de werkgroep Dieny Scheffer opende de middag en sloot de dag af met het belang van Vrouwenpodium en Prinsessendag. De insteek van deze middag is agendering van de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt van de toekomst, en de formulering van concrete aanbevelingen voor beleidsmakers. “We zetten vrouwenzaken op de politieke agenda. En dit blijven we doen,” eindigt Scheffer de dag, met een oproep aan de zaal. “Wilt u als organisatie hieraan bijdragen? U bent van harte welkom!”
Aanvullende informatie
- De campagne ‘Kom uit je schuld’ is een initiatief van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid https://www.komuitjeschuld.nl
- Rapport nationale ombudsman (2018) over schulden https://www.nationaleombudsman.nl/system/files/bijlage/2018070%20RAPSchuldhulpverlening_DEF.pdf
- KvK: geldboek voor ondernemers https://www.kvk.nl/advies-en-informatie/financiering/geldboek/
- MKBDoorgaan: een landelijk werkende, onafhankelijke, stichting die vroegsignalering van (financiële) problemen organiseert en hulp biedt https://www.mkbdoorgaan.nl/nl
- Zuidweg & partners helpen met bedrijfsherstel of schuldhulp https://www.zuidweg-partners.nl/contact/
Prinsessendag 2019 werd georganiseerd door het Vrouwenpodium, bestaande uit de Nederlandse Vrouwen Raad, FNV, Melania Ontwikkelingssamenwerking, Kon. NVVH-Vrouwennetwerk, Vrouwen van Nu en de Molukse Vrouwen Raad (MVR) en is tevens een onderdeel van de Alliantie Samen werkt het!
Alliantie Samen werkt het! is een samenwerkingsverband van WOMEN Inc., Movisie, WO=MEN, Bureau Clara Wichmann en de Nederlandse Vrouwen Raad.
