Een artikel in De Volkskrant over onveilige omstandigheden van vrouwen en meisjes in de asielopvang leidde ertoe dat Nederlandse vrouwenorganisaties aandacht vroegen voor dit thema op de wereldconferentie van de Associated Country Women of the World (ACWW), waarna een resolutie werd aangenomen waarin overheden worden opgeroepen maatregelen te nemen tegen deze situatie.
“Be it resolved, that ACWW and its member organisations urge their governments to take action to stop the increasing worldwide sexual abuse of women and children in the refugee camps and shelters.”
Tekst van de resolutie tijdens de 28th ACWW Triennial Conference Warwick 17 – 23 August 2016.
Terug in Nederland ging er een brief naar de regering en werd tijdens een ledenvergadering van de Nederlandse Vrouwen Raad een oproep gedaan om met elkaar verder te gaan met dit onderwerp. Zo ontstond een brede werkgroep van de Nederlandse Vrouwen Raad en haar lidorganisaties NVVH-Vrouwennetwerk, Passage, Vrouwen van Nu en Zonta Nederland, die vervolgens een symposium organiseerde waar samen met tal van deskundigen gekeken werd naar: wat is er, wat gaat goed, en wat kan beter.
De uitkomst is een set van zeven aanbevelingen die verwoord en verbeeld zijn in het manifest Vrouwen Vluchtelingen Veiligheid. De aanbevelingen hebben betrekking op de diverse terreinen waar de vrouwen en meisjes in de vluchtelingenopvang mee te maken krijgen in Nederland. Zo wordt ingegaan op de fysieke en mentale veiligheid in de opvanginstellingen, de sensitiviteit van de begeleiding in de keten van asielaanvraag tot huisvesting, juridische borging van de zelfstandigheid van vrouwelijke vluchtelingen en de monitoring van de beleving en wensen van vrouwen en meisjes in de vluchtelingenopvang op het gebied van hun veiligheid.
De aanbevelingen zijn gericht op verschillende doelgroepen, maar met een belangrijke rol voor gemeenten. Vandaar dat het eerste exemplaar van het manifest op 5 maart 2018 overhandigd werd aan Jos Wienen, burgemeester van Haarlem én (destijds) voorzitter van de VNG Adviescommissie Asiel en Integratie van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG).
Wienen beloofde enthousiast het manifest nog dezelfde week te gaan bespreken in de VNG Adviescommissie en het door te geven aan gemeenten. “We moeten intensiever aan de slag om ervoor te zorgen dat vluchtelingen echt kunnen gaan meedoen in de Nederlandse samenleving.” Wienen zei het toe te juichen als vrouwenorganisaties ook kijken naar wat zij kunnen doen voor vluchtelingenvrouwen in hun gemeente. “Met z’n allen moeten we bijdragen, niet alleen aan de opvang, maar ook aan het (leef)klimaat.”
Een van de aanbevelingen is om vrouwenorganisaties op lokaal niveau te betrekken bij beleids- en productontwikkeling betreffende de opvang van vrouwelijke vluchtelingen. In gemeenten hebben vrouwenorganisaties een belangrijke maatschappelijke rol. Ze functioneren als een sociaal netwerk. Het is zeer wenselijk dat zij actief betrokken worden bij de ontwikkeling van beleid en van producten gericht op de veiligheid van vrouwen en meisjes in opvang- en asielzoekerscentra en daarna bij hun maatschappelijke integraties. Om handvatten te bieden hoe je als vrouwenorganisatieafdeling actief kunt worden omtrent Vrouwen Vluchtelingen Veiligheid is een toolkit samengesteld met onder meer een stappenplan voor het organiseren van een bijeenkomst en een quiz die je kunt gebruiken tijdens de bijeenkomst.
Wil je – als vrouwenorganisatie – bijdragen aan een veiligere situatie van vrouwen in opvang- en asielszoekerscentra? De toolkit geeft concrete handvatten om hiermee aan de slag te gaan.
