Politica & AI: het belang van AI bewustzijn in het politieke landschap 

Het thema van Prinsessendag 2024 is AI & Politica. Spreker Robin Pocornie licht in haar column toe waarom dit thema zo veel invloed heeft op het huidige politieke landschap.

De positie van vrouwen in de politiek heeft de afgelopen decennia aanzienlijke vooruitgang geboekt. Toch blijven er uitdagingen bestaan die onze deelname belemmeren. Eén van deze uitdagingen is de opkomst van kunstmatige intelligentie (AI). De inzet van AI in het politieke landschap heeft de potentie om nieuwe obstakels te creëren in het politieke proces, voornamelijk door de verspreiding van deepfakes en van digitale desinformatie. En deze risico’s mogen niet worden onderschat.

De opkomst van deepfakes, gemanipuleerde video’s die politieke kandidaten in compromitterende of schandalige situaties kunnen tonen, kunnen voor een onomkeerbare negatieve impact hebben. De stem van Kamala Harris, die president-kandidaat is in Verenigde Staten, werd eind vorige maand gekloond om uitspraken te doen die Harris nooit gemaakt heeft. Techgigant en miljardair Elon Musk deelde de video met Harris’ ‘stem’ zonder daar expliciet bij te benoemen dat het AI-gegenereerde content was. Dit soort verspreiding van deepfakes vormen volgens Tech Policy Press een extra bedreiging voor vrouwelijke politici. Deze video’s kunnen niet alleen hun reputatie schaden, maar ook hun persoonlijke veiligheid in gevaar brengen. De angst voor dergelijke aanvallen kan vrouwen ontmoedigen om überhaupt aan de politiek deel te nemen, terwijl de bijdrage van vrouwen in de politiek nog meer dan ooit van groot belang is.

Daarnaast zijn er bredere ethische en maatschappelijke kwesties die moeten worden aangepakt binnen AI. De biases die AI-systemen kunnen repliceren en versterken, kunnen leiden tot nog verdere marginalisatie van vrouwen, ook in de politiek. Als de datasets waarop AI is getraind ongelijkheden bevatten, zullen de uitkomsten van de deze systemen dat ook doen. Een goed voorbeeld hiervan is de text-to-image generator die voor banen met een hoge loon voornamelijk witte mannen afbeeldde terwijl voor lage loon banen zwarte vrouwen voornamelijk uit het systeem kwamen.

Om de kansen van AI volledig te benutten en de risico’s te minimaliseren, is een zorgvuldige aanpak vereist. Beleidsmakers, technologiebedrijven en maatschappelijke organisaties moeten samenwerken om ervoor te zorgen dat AI-systemen transparant en eerlijk zijn. Daarnaast is educatie essentieel; zowel voor het niet tech-savvy publiek als voor de vrouwelijke politici zelf, om haar te wapenen tegen de gevaren van digitale desinformatie en haar te helpen technologie effectief in te zetten.

Column door Robin Pocornie


Robin Pocornie is een gedreven (computer)wetenschapper en professioneel (TEDx) spreker op het gebied van technologie en ethiek. Ze is de eerste in Nederland die jurisprudentie over algoritmes en discriminatie heeft gegenereerd. Als pionier in maatschappelijk verantwoorde AI, adviseert ze diverse organisaties over ethisch AI-gebruik. Robin is intersectioneel feminist en zet zich in voor kansen voor vrouwen in de tech-industrie en bewustzijn over de gevolgen van onderrepresentatie. Op 9 september spreekt ze tijdens Prinsessendag over AI over haatberichten en deep fake in verkiezingen.

Meer nieuws