Omdat er sterke aanwijzingen zijn dat Facebook discrimineert bij plaatsing van vacatures, dient onze lidorganisatie Bureau Clara Wichmann samen met Global Witness een klacht in bij het College voor de Rechten van de Mens en vraagt de Autoriteit Persoonsgegevens om handhaving.
Onderzoek van Global Witness, een internationale mensenrechtenorganisatie, geeft sterke aanwijzingen dat Facebook middels hun algoritme discrimineert op geslacht bij advertenties voor vacatures. Door bepaalde beroepen bijna uitsluitend aan mannen of vrouwen te tonen, ontneemt Facebook werkzoekenden de mogelijkheid voor hen interessante vacatures te vinden.
Opzet onderzoek
Global Witness plaatste in maart 2022 en april 2023 advertenties op Facebook voor vacatures voor elektricien, kapper, leerkracht basisonderwijs, monteur, receptionist, schilder, chef-kok, koerier en pakketbezorger. Deze advertenties werden genderneutraal vormgegeven en beschreven en verwezen naar echte vacatures op Indeed.nl. Bij de plaatsing gaf Global Witness alleen aan dat de advertenties aan gebruikers van 18 jaar of ouder in Nederland getoond moesten worden. Er werd geen gebruikgemaakt van doelgroepselectie.
Uitkomsten onderzoek
De uitkomsten van het onderzoek geven sterke aanwijzingen dat het algoritme van Meta ervoor zorgt dat vacatures voor beroepen die historisch gezien vaker door mannen of vrouwen worden beoefend, genderselectief worden getoond. Als voorbeeld, de vacatures voor elektricien en monteur werden bijna uitsluitend aan mannen getoond. Vacatures voor receptionist, leerkracht basisonderwijs en kapper verschenen vrijwel uitsluitend in de tijdlijn van vrouwen. Ook de vacatures voor schilder en chef-kok werden voornamelijk aan mannen getoond.
Rajae Azaroual, juridisch adviseur van Bureau Clara Wichmann: `Als algoritmes van social media sturen op gender, houden we ongelijkheid op de arbeidsmarkt tussen mannen en vrouwen in stand. De uitkomsten van het onderzoek zijn zorgwekkend. Als het algoritme aanstuurt op deze selectie op gender, dan is dat verboden. Ik hoop dat onderzoek door het College voor de Rechten van de Mens en de Autoriteit Persoonsgegevens ervoor zorgt dat Meta zo snel mogelijk haar algoritmes aanpast.’
Reactie Facebook
Facebook zegt in haar reactie aan Global Witness dat zij veel doen om discriminatie tegen te gaan, bijvoorbeeld door adverteerders niet de mogelijkheid te geven gericht te selecteren op geslacht. En Facebook-gebruikers kunnen met de zoekfunctie op de advertentiepagina zelf zoeken naar advertenties.
Rajae Azaroual: ‘Zelfs met deze aanpassingen en mogelijkheden blijft staan dat het algoritme lijkt te selecteren op grond van geslacht. Dat betekent dat mijn buurvrouw die wellicht graag elektricien wil worden, tijdens het scrollen door haar tijdlijn niet dezelfde kans krijgt om op een voor haar interessante vacature te stuiten.’
De rol van het College en de Autoriteit Persoonsgegevens
Als onderzoek door het College voor de Rechten van de Mens en de Autoriteit Persoonsgegevens aantoont dat het algoritme van Meta inderdaad discrimineert, dan vraagt Bureau Clara Wichmann aan beide partijen om aanbevelingen te doen om dit te stoppen. Het College kan aanbevelen dat Meta haar algoritme zodanig aanpast dat discriminatie wordt voorkomen. De Autoriteit Persoonsgegevens kan een dwangsom eisen bij Facebook Netherlands om zo een einde te maken aan de discriminerende gegevensverwerking.
De klacht voor het College voor de Rechten van de Mens is opgesteld in samenwerking met Brechtje Vossenberg en Thomas van der Somme (Prakken d’Oliveira) en studenten van de Business & Human Rights Clinic van de Universiteit van Amsterdam. Het Handhavingsverzoek voor de Autoriteit Persoonsgegevens is opgesteld in samenwerking met studenten van ILPLab van de Universiteit, begeleid door advocaat mr. Ot van Daalen.
