De bijeenkomst was een groot succes, met een diverse groep van ongeveer 100 deelnemers uit verschillende sectoren, waaronder verloskundigen, HR-professionals, onderzoekers, beleidsmedewerkers, journalisten en vertegenwoordigers van belangenorganisaties voor vrouwen en ouders.
Na een warm welkom door Tanja van der Lippe (Universiteit Utrecht) in het prachtige Paushuize te Utrecht, werden de resultaten en opbrengsten van het onderzoek uit de drie Living Labs gedeeld. Wie de presentatie slides (nog eens) wil bekijken, kan deze opvragen via economischeveerkrachtvrouwen@uu.nl.
Interactieve workshops, geleid door experts van Women Inc., TNO en Atria, gingen over hoe we moeders in de bijstand kunnen helpen met werk, het betrekken van vaders tijdens de zwangerschap door verloskundigen, en waarom vrouwen zonder inkomen niet aan de arbeidsmarkt deelnemen. Ze stimuleerden levendige discussies over het versterken van economische veerkracht bij vrouwen in Nederland.
Belle Derks (Universiteit Utrecht) sloot de dag af samen met journalisten en opiniemakers Liesbeth Staats, Tim Gouw en Julia Wouters.
Een visuele samenvatting van deze dag is hier te bekijken
Bevindingen vanuit de Living Labs
Living Lab 1
Nicole van Kestere: “In Living Lab 1 hebben we kwalitatief onderzoek gedaan onder moeders in de bijstand, professionals in het sociale middenveld en werkgevers in de arbeidsmarktregio Midden- Brabant gecombineerd met literatuuronderzoek. We concludeerden dat een integrale aanpak cruciaal is om de systemische belemmeringen waar moeders vanuit de bijstand richting werk tegenaan lopen te verhelpen, zowel in ondersteuning vanuit interventies als in samenwerking tussen betrokken professionals. Om dit voor elkaar te krijgen werken we sinds het najaar 2023 met verschillende sociale partners, werkgevers en onderzoekers samen in een transitienetwerk voor de arbeidsmarktregio Midden- Brabant. In dit transitienetwerk dichten we de kloof tussen moeders in de bijstand en werkgevers door alle stakeholderperspectieven optimaal te benutten en combineren. In co-creatie ontwikkelen we momenteel een doorlopende lijn waarbinnen verschillende op-weg-naar-werk interventies gendersensitief worden aangepast. Tevens onderzoeken we hoe betrokken professionals en werkgevers beter als keten kunnen samenwerken. Ons einddoel is het realiseren van maatwerkondersteuning om moeders vanuit de bijstand richting werk te helpen.”
Living Lab 2
Anna Seijmonsbergen-Schermers: “Vorig jaar hebben we een start gemaakt met twee leernetwerken met in ieder leernetwerk zes verloskundigen. De verloskundigen hebben gebrainstormd over hoe ze vaders pro-actief bij de afspraken met de verloskundigen kunnen betrekken. Ook hebben ze acties bedacht waar ze mee aan de slag wilden gaan. Tussen de bijeenkomsten hebben de deelnemers contact met elkaar via een app-groep en werken ze aan hun geplande acties.
Tijdens de tweede bijeenkomst reflecteerden de verloskundigen op de acties die ze tijdens de eerste bijeenkomst hadden bedacht en uitgevoerd. Hierbij deelden ze in een brainstormsessie wat deze acties hen opleverden. Ze merkten op dat ze zelf een groter bewustzijn ontwikkelden, met name over de behoeften van vaders, waarbij ze constateerden dat de behoefte groter was dan aanvankelijk gedacht, hoewel sommige vaders geen interesse toonden in een grotere betrokkenheid. Verder zagen ze een verbetering in de voorbereiding van partners en hun actievere rol tijdens de bevalling, wat resulteerde in een sterker teamgevoel onder ouders. Daarnaast ontvingen ze ook waardering van toekomstige ouders voor het betrekken van beide ouders bij het proces, waarbij ze het waarderen om als duo te worden aangesproken. Verder werd het idee besproken om vaders te betrekken als ervaringsdeskundigen, wat resulteerde in het voorstel om een ouderraad op te richten in plaats van een traditionele moederraad.
In de laatste bijeenkomst zullen we ons richten op aanbevelingen die voor alle verloskundigen in Nederland bruikbaar zouden kunnen zijn. De leernetwerken zullen dan afgerond worden, maar wij, als onderzoekers, zullen verder aan de slag gaan met de aanbevelingen en zorgdragen voor de overdracht van deze aanbevelingen aan de juiste partijen.”
Living Lab 3
Sjiera de Vries, Kim Molenaar, Aljona Wertheim: “Onderzoekers van het lectoraat Sociale innovatie van hogeschool Windesheim hebben een kwalitatief onderzoek onder de vrouwen zonder eigen inkomen uitgevoerd. We hebben gestreefd naar een grote verscheidenheid in de groep vrouwen om zo een breed beeld te kunnen schetsen van hun situatie.
We zijn drie belangrijke verklaringen tegengekomen voor de redenen waarom deze vrouwen geen betaald werk verrichten. Een daarvan is een migratieachtergrond en daarmee gepaarde drempels om een geschikte baan te vinden (taalbarrière en niet erkennen van diploma’s en werkervaring in het land van herkomst). Een tweede belangrijke verklaring is dat veel vrouwen zorgtaken hebben voor bijvoorbeeld kinderen of ouders, die niet te combineren zijn met een betaalde baan. Als derde belangrijke factor zagen we psychische of fysieke klachten die het werken in de weg staan. De vrouwen die we spraken die met dergelijke klachten kampen, gaven aan dat ze het gevoel hebben dat niet altijd rekening wordt gehouden met hun specifieke problematiek. Veel van de vrouwen die we gesproken hebben, willen heel graag werken. Ze zien werk niet zozeer als oplossing om hun financiële situatie veilig te stellen maar veel meer als mogelijkheid voor zelfverwezenlijking. Bij het zoeken naar werk gaat het hen vooral om betekenisvol te zijn, eigen talenten te kunnen benutten, toekomstperspectief te hebben, contacten met collega’s te hebben. Ze zouden graag willen dat ze hiertoe de kans kregen en dat werkgevers meer rekening houden met hun wensen en behoeften en die van de mensen waarvoor zij zorgen.”
Sinds begin 2023 is de Nederlandse Vrouwen Raad aangesloten bij het consortium Economische veerkracht van vrouwen. De Universiteit Utrecht onderzoekt in samenwerking met verschillende partijen in het consortium welke barrières het belangrijkste zijn om weg te nemen en welke stimulansen het beste werken om de economische veerkracht van vrouwen te faciliteren.
De economische veerkracht van vrouwen is een belangrijk aandachts- en actiepunt van de Nederlandse Vrouwen Raad. Zie o.m. de slotbijeenkomst van de serie FEM Talks en het Prinsessendag event van 2022.